Wymogi i kontrola
W przypadku nieprzestrzegania przez Rolnika wymagań i norm, płatności będą umniejszone proporcjonalnie do naruszeń. Wysokość sankcji z tytułu nieprzestrzeganie podstawowych wymogów w zakresie crooss compliance uzależniony jest od wielu różnych czynników:·zaniedbania rolnika (działania niecelowe),
·winy rolnika (działania celowe).
Ponadto przy określaniu wymiaru sankcji będą brane pod uwagę takie elementy jak:
·powtarzalność,
·zasięg,
·dotkliwość,
·trwałość.
W przypadku, gdy stwierdzona niezgodność wyniknie z zaniedbania ze strony rolnika, obniżka ta będzie z zasady stanowić 3% całkowitej kwoty, o którą wnioskował rolnik. Jednakże na podstawie raportu z kontroli może zostać wydana decyzja o obniżeniu wielkości potrącenia do 1% lub zwiększeniu go do 5% całkowitej kwoty lub, w określonych przypadkach odstąpienia od nałożenia jakichkolwiek obniżek.
W przypadku stwierdzenia powtarzającej się niezgodności procent sankcji zostanie pomnożony x 3, jednak maksymalna wysokość sankcji nie może przekroczyć 15% całkowitej kwoty dopłat bezpośrednich.
Gdy rolnik celowo dopuścił się stwierdzonej niezgodności, obniżka będzie z zasady wynosić 20% całkowitej kwoty. ARiMR może na podstawie oceny przedłożonej przez właściwy organ kontroli w raporcie z czynności kontrolnych, wydać decyzję o obniżeniu procentu do wysokości nie mniejszej niż 15% lub, tam gdzie ma to zastosowanie, zwiększyć ten procent nawet do 100% całkowitej wnioskowanej kwoty.
Kontrola przestrzegania wymogów wzajemnej zgodności obejmie przynajmniej 1% gospodarstw rolnych ubiegających się o płatności bezpośrednie oraz płatności PROW 2007 – 2013, tj. ONW, program rolnośrodowiskowy, zalesianie gruntów rolnych. Natomiast kontrole z zakresu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt dotyczyć będą nie więcej niż 10% gospodarstw utrzymujących bydło, 3% gospodarstw utrzymujących owce i kozy, w których trzymane zwierzęta stanowią, co najmniej 5% pogłowia zwierząt w danym państwie członkowskim oraz 1% gospodarstw utrzymujących świnie.
KONTROLE
Organem odpowiedzialnym za kontrole wymogów Wzajemnej Zgodności w zakresie spełniania przez rolników norm Dobrej Kultury Rolnej zgodnej z ochroną środowiska oraz wymogów z zakresu ochrony środowiska, będzie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR). Organem odpowiedzialnym za kontrole Wzajemnej Zgodności w zakresie Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt będzie Inspekcja Weterynaryjna.
Inspekcja Weterynaryjna i Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa są niezależnymi od siebie organami kontrolnymi, co oznacza, że ponoszą pełną odpowiedzialność za terminowość i jakość kontroli w zakresie swoich obszarów.
WYMOGI
I. ŚRODOWISKO NATURALNE
1.Ochrona dzikiego ptactwa i siedlisk przyrodniczych
Dotyczy rolników, których gospodarstwo rolne lub jego część jest położona na obszarze NATURA 2000.
W przypadku, gdy na obszarze Natura 2000 jest położona część gospodarstwa rolnego, wymóg obowiązuje w stosunku do tej części.
Lista wymagań
· wymagania wynikające z planów zadań ochronnych sporządzonych na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody albo planów ochrony sporządzonych na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody w zakresie dotyczącym gatunków ptaków wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. Nr 229, poz. 2313, z późn. zm.)
Rolników na terenie całego kraju wymóg obowiązuje w zakresie:
zakazu umyślnego chwytania oraz zabijania ptaków podlegających ochronie*,
zakazu umyślnego niszczenia jaj i gniazd, lub płoszenie ptaków objętych ochroną**,
*nie dotyczy rolnika, który posiada, wydane na podstawie art. 52 ust. 2 lub art. 56 ust. 1 lub 2 ustawy o ochronie przyrody, pozwolenie na odstępstwo od zakazu umyślnego chwytania oraz zabijania ptaków objętych ochroną
**nie dotyczy rolnika, który posiada, wydane na podstawie art. 52 ust. 2 lub art. 56 ust. 1 lub 2 ustawy o ochronie przyrody, pozwolenie na odstępstwo od zakazu umyślnego niszczenia gniazd i jaj lub umyślnego płoszenia ptaków objętych ochroną
Ochrona wód gruntowych przed zanieczyszczeniem spowodowanym przez niektóre substancje niebezpieczne.
Dotyczy rolników na terenie całego kraju.
Spośród substancji stanowiących zagrożenie dla wód gruntowych w gospodarstwie rolnym najczęściej wykorzystywane są środki ochrony roślin zawierające substancje czynne oraz produkty naftowe, takie jak oleje napędowe i opałowe, beznyna, oleje przekładniowe i hydrauliczne, smary, płyny hamulcowe.
Lista wymagań:
Zakaz wprowadzania bezpośrednio i pośrednio do wód podziemnych substancji niebezpiecznych
(określonych w załączniku nr 11 (wykaz 1) do rozporządzenia w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków, zawartych w:
- ściekach w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy Prawo wodne, z wyłączeniem ścieków bytowych i komunalnych, o których mowa w art. 9 pkt 15 i 16 tej ustawy,
- odpadach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o odpadach”, określonych w załączniku nr 1 do tej ustawy ujętych w kategoriach Q4,Q5,Q7,Q9,Q14)
zakaz wprowadzania do gleby substancji niebezpiecznych określonych w załączniku nr 11 (wykaz 2) do rozporządzenia w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków, zawartych w:
- ściekach w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy Prawo wodne, z wyłączeniem ścieków bytowych i komunalnych, o których mowa w art. 9 pkt 15 i 16 tej ustawy,
- odpadach w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o odpadach określonych w załączniku nr 1 do tej ustawy ujętych w kategoriach Q4,Q5,Q7,Q9,Q14)*
* nie dotyczy rolnika, który posiada pozwolenie wodnoprawne wydane na podstawie art. 140 ustawy Prawo wodne i przestrzega warunków w nim zawartych
Ochrona środowiska, w szczególności gleby, w przypadku stosowania osadów ściekowych w rolnictwie.
Dotyczy rolników wykorzystujących komunalne osady ściekowe w rolnictwie.
Komunalne osady ściekowe to pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych.
Osady mogą być przekazane rolnikowi wyłącznie przez wytwórcę tych osadów. Wytwórca osadu odpowiedzialny jest za poddanie przekazywanych komunalnych osadów ściekowych badaniom oraz za przeprowadzenie badań gleby na krótko przed zastosowaniem na niej osadu. Rolnik ma prawo żądać wyżej wymienionych dokumentów od wytwórcy osadów, w przypadku ich braku powinien odmówić przyjęcia osadów.
Lista wymagań:
- stosowanie zalecanych dawek komunalnych osadów ściekowych określonych w dokumencie przekazanym przez wytwórcę komunalnych osadów ściekowych,
- zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych na gruntach, na których rosną rośliny sadownicze i warzywa (z wyjątkiem drzew owocowych),
- zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych na gruntach przeznaczonych do uprawy roślin jagodowych i warzyw, które pozostają w bezpośrednim kontakcie z glebą i są spożywane w stanie surowym, przez okres 10 miesięcy poprzedzających zbiór tych roślin i podczas samego zbioru,
- zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych na łąkach i pastwiskach,
- zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych:
- na terenach zalewowych, czasowo podtopionych i bagiennych,
- na terenach czasowo zamarzniętych i pokrytych śniegiem,
- na gruntach o dużej przepuszczalności, stanowiących w szczególności piaski luźne i słabogliniaste oraz piaski gliniaste lekkie, jeżeli poziom wód gruntowych znajduje się na głębokości mniejszej niż 1,5 m poniżej powierzchni gruntu,
- na obszarach ochronnych zbiorników wód podziemnych,
- w pasie gruntu o szerokości 50 m bezpośrednio przylegającego do brzegów jezior i cieków,
- na terenach położonych w odległości mniejszej niż 100 m od ujęcia wody, domu mieszkalnego lub zakładu produkcji żywności,
- na wewnętrznych terenach ochrony pośredniej stref ochronnych ujęć wody
- zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych na gruntach rolnych o spadku przekraczającym 10%,
- zakaz stosowania komunalnych osadów ściekowych, jeżeli odczyn pH gleby na terenach użytkowanych rolniczo jest mniejszy niż 5,6
Ochrona wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
Dotyczy rolników, których działki położone są na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami ze źródeł rolniczych (OSN).
W przypadku, gdy na obszarze szczególnie narażonym na zanieczyszczenie azotanami pochodzenia rolniczego (OSN) jest położona część gospodarstwa rolnego, wymóg obowiązuje w stosunku do tej części
Obecnie na terenie kraju wyznaczonych jest 19 stref wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu, nazwanych obszarami szczególnie narażonymi (OSN). Dla każdego z tych obszarów właściwe terytorialnie Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej opracowały i wprowadziły programy działań mające na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych. Wykaz obszarów, na których należy ograniczyć odpływ azotu ze źródeł rolniczych znajduje na stronach internetowych Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (www.kzgw.gov.pl) lub na stronach Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej.
Lista wymagań:
- przestrzegania wymagań wynikających z programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla wyznaczonych obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego (OSN), na terenie, których położone jest gospodarstwo rolne lub jego część np.:
- posiadanie urządzeń do przechowywania nawozów naturalnych, tj. obornika, gnojówki i gnojowicy,
- posiadanie płyty obornikowej oraz zbiorników na gnojowicę i na gnojówkę o pojemności zapewniającej możliwości gromadzenia i przechowywania przez okres, kiedy nie są wykorzystywane rolniczo (co najmniej 6 miesięcy),
- zabezpieczenie kiszonek przed wyciekiem soków do gruntu, posiadanie planu nawożenia dla upraw, zakaz stosowania,
- zakaz stosowania nawozów naturalnych w określonych porach roku oraz na określonych gruntach,
- użycie dopuszczalnej dawki nawozu naturalnego ( 170 kg N w czystym składniku) w danym roku na 1 hektar użytków rolnych, przestrzeganie pozostałych wymagań z programu działań obowiązującego na terenie OSN
Ochrona dzikiej fauny i flory
Dotyczy rolników, których gospodarstwo rolne lub jego część jest położona na obszarze NATURA 2000.
W przypadku, gdy na obszarze Natura 2000 jest położona część gospodarstwa rolnego, wymóg obowiązuje w stosunku do tej części.
Lista wymagań:
Wymagania wynikające z planów zadań ochronnych sporządzonych na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy o ochronie przyrody albo planów ochrony sporządzonych na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody w zakresie dotyczącym gatunków roślin wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz. U. Nr 94, poz. 795)
Rolników na terenie całego kraju wymóg obowiązuje w zakresie:
- zakazu umyślnego zrywania, niszczenia i uszkadzania oraz zbioru roślin objętych ochroną.
Ponadto rolników, którzy wnioskują o płatności w ramach PROW 2007-2013: Program Rolnośrodowiskowy obowiązują minimalne wymogi dotyczących stosowania nawozów i środków ochrony roślin.
Lista wymagań:
- zakaz stosowania nawozów mineralnych niedopuszczonych do obrotu,
- zakaz stosowania w okresie roku dawki nawozu naturalnego zawierające więcej niż 170 kg azotu (N) w czystym składniku na 1 ha użytków rolnych,
- przechowywanie gnojówki i gnojowicy w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej 4-miesięcznej produkcji tego nawozu od dnia 1 stycznia 2011 roku, a w przypadku obszarów szczególnie narażonych w rozumieniu przepisów w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych, o pojemności umożliwiającej przechowywanie tych nawozów przez okres co najmniej 6 miesięcy; zbiorniki te powinny być zbiornikami zamkniętymi w rozumieniu przepisów dotyczących warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie,
- przechowywanie przez podmioty, o których mowa w art.18 ust.1 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, nawozów naturalnych, innych niż gnojówka i gnojowica na nieprzepuszczalnych płytach, zabezpieczonych w taki sposób, aby wycieki nie przedostawały się do gruntu - od dnia 1 stycznia 2009r.,
- przechowywanie przez podmioty, o których mowa w art. 18 ust.1 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu, gnojówki i gnojowicy w szczelnych, zamkniętych zbiornikach do dnia 31 grudnia 2010 r.,
- stosowanie nawozów naturalnych i organicznych w postaci stałej oraz płynnej wyłącznie w okresie od dnia 1 marca do dnia 30 listopada z wyjątkiem nawozów stosowanych na uprawy pod osłonami (szklarnie, inspekty, namioty foliowe),
- przykrycie lub wymieszanie z glebą nawozów naturalnych nie później niż następnego dnia po ich zastosowaniu, z wyjątkiem nawozów stosowanych w lasach oraz na użytkach zielonych - par.3 ust.3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów oraz prowadzenia szkoleń z zakresu ich stosowania,
- zakaz stosowania nawozów:
- na glebach zalanych wodą, przykrytych śniegiem lub zamarzniętych do głębokości 30 cm oraz podczas opadów deszczu,
- naturalnych w postaci płynnej oraz azotowych na glebach bez okrywy roślinnej, położonych na stokach o nachyleniu większym niż 10%,
- naturalnych w postaci płynnej podczas wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi.
- zakaz stosowania na pastwiskach nawozów organicznych i organiczno- mineralnych wytworzonych z produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego innych niż obornik lub zawierających te produkty,
- zakaz stosowania nawozów naturalnych w odległości nie mniejszej niż 20 m od strefy ochronnej źródeł wody, ujęć wody, brzegu zbiorników oraz cieków wodnych, kąpielisk zlokalizowanych na wodach powierzchniowych oraz obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego,
- obowiązek stosowania wyłącznie środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu zgodnie z etykietą-instrukcją stosowania, ściśle z podanymi w niej zaleceniami oraz w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska,
- prowadzenie ewidencji zabiegów ochrony roślin i przechowywana przez okres co najmniej 2 lat od dnia wykonania zabiegu ochrony roślin,
- wykonywanie zabiegów przy użyciu środków ochrony roślin w produkcji rolnej wyłącznie przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie stosowania środków ochrony roślin i posiadają aktualne zaświadczenie o ukończeniu tego szkolenia,
- stosowanie środków ochrony roślin wyłącznie sprzętem sprawnym technicznie, który używany zgodnie z przeznaczeniem zapewnia skuteczne zwalczanie organizmów szkodliwych i nie powoduje zagrożenia zdrowia człowieka, zwierząt lub środowiska,
- stosowanie środków ochrony roślin na terenie otwartym przy użyciu opryskiwaczy wyłącznie wtedy, gdy prędkość wiatru nie przekracza 3 m/s, a miejsce stosowania środka ochrony roślin jest oddalone co najmniej o 5 m od krawędzi jezdni dróg publicznych, z wyłączeniem dróg publicznych zaliczanych do kategorii dróg gminnych oraz powiatowych, i co najmniej o 20 m od pasiek, plantacji roślin zielarskich, rezerwatów przyrody, parków narodowych, stanowisk roślin objętych ochroną gatunkową, wód powierzchniowych oraz od granicy wewnętrznego terenu ochrony strefy pośredniej ujęć wody,
- zakaz stosowania środków ochrony roślin bez zachowania okresu prewencji,
- wykonywanie zabiegów środkami ochrony roślin z uwzględnieniem stosowania w pierwszej kolejności metod biologicznych, agrotechnicznych, hodowlanych lub integrowanej ochrony roślin.
II. IDENTYFIKACJA I REJESTRACJA ZWIERZĄT
Dotyczy rolników posiadających zwierzęta gospodarskie (świnie, bydło, owce i kozy)
Lista wymagań:
Świnie:
- posiadanie numeru siedziby stada (nie dotyczy posiadacza zwierzęcia utrzymującego nie więcej niż jedną świnię, z przeznaczeniem na własne potrzeby),
- posiadanie księgi rejestracji, która jest:
- aktualna i dokonywane są w niej wpisy w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące obowiązek wpisu,
- prowadzona w formie papierowej zgodnie ze wzorem określonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 lipca 2005 r. w sprawie księgi rejestracji bydła, świń, owiec lub kóz (Dz. U. Nr 151, poz. 1268, z późn. zm.).
- przechowywana (wraz z danymi w niej zawartymi) przez okres 3 lat od dnia utraty posiadania zwierzęcia,
- udostępnianie na żądanie osobie upoważnionej do dokonywania czynności kontrolnych i związane z przedmiotem kontroli:
- informacji pisemnych lub ustnych,
- dokumentów,
- danych informatycznych.
- oznakowanie w siedzibie stada wszystkich sztuk świń, bezzwłocznie, a w każdym przypadku przed opuszczeniem przez świnie siedziby stada, za pomocą kolczyka założonego na lewą małżowinę uszną lub tatuażu umieszczonego w sposób czytelny i trwały w obu małżowinach usznych świni albo na jej grzbiecie, zawierających numer identyfikacyjny zwierzęcia gospodarskiego.
Bydło:
- posiadanie numeru siedziby stada,
- posiadanie księgi rejestracji, która jest:
- prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej,
- prowadzona w formie papierowej zgodnie ze wzorem określonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 lipca 2005 r. w sprawie księgi rejestracji bydła, świń, owiec lub kóz,
- udostępniana przez rolnika na żądanie osoby upoważnionej do wykonywania czynności kontrolnych,
- przechowywana (wraz z danymi w niej zawartymi), przez okres 3 lat od dnia utraty posiadania zwierzęcia,
- aktualna i dokonywane są wpisy do tej księgi w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące obowiązek wpisu,
- oznakowanie w siedzibie stada wszystkich sztuk bydła, poprzez umieszczenie na obu uszach kolczyków w terminie 7 dni od dnia urodzenia zwierzęcia lub dnia kontroli granicznej, w przypadku zwierzęcia przywożonego z państwa trzeciego (z wyłączeniem przypadku, gdy miejscem przeznaczenia zwierzęcia jest rzeźnia, a uboju dokona się w terminie 20 dni od dnia przeprowadzenia takiej kontroli) nie później niż do dnia opuszczenia siedziby stada, w której się urodziły, albo zwierzę pochodzące z innego państwa członkowskiego posiada swoje oryginalne kolczyki,
- zgłaszanie faktu urodzenia, śmierci oraz przewozu bydła do i z siedziby stada wraz z datami tych zdarzeń kierownikowi biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w terminie do 7 dni od dnia nastąpienia tego zdarzenia,
- posiadanie paszportów zgodne ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie wzoru paszportu (Dz. U. Nr 112, poz. 772).:
- przez wszystkie sztuki bydła znajdujące się w siedzibie stada,
- zawierające wymagane dane, które powinny być zamieszczane natychmiast po przywiezieniu zwierzęcia do siedziby stada.
- przedstawiane są, na żądanie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz organów Inspekcji Weterynaryjnej, informacje dotyczące pochodzenia, identyfikacji lub przeznaczenia bydła.
Owce i kozy:
- posiadanie numeru siedziby stada,
- posiadanie księgi rejestracji, która jest:
- jest prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej,
- prowadzona w formie papierowej jzgodnie ze wzorem określonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 lipca 2005 r. w sprawie księgi rejestracji bydła, świń, owiec lub kóz,
- udostępniana przez rolnika na żądanie osoby upoważnionej do wykonywania czynności kontrolnych,
- przechowywana (wraz z danymi w niej zawartymi), przez okres 3 lat od dnia utraty posiadania zwierzęcia,
- jest aktualna i dokonywane są wpisy do tej księgi w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące obowiązek wpisu,
- oznakowanie w siedzibie stada wszystkie sztuki owiec lub kóz za pomocą kolczyków, w terminie 180 dni od urodzenia lub 14 dni od dnia przeprowadzenia kontroli granicznej, w przypadku owiec lub kóz przywożonych z państwa trzeciego (z wyłączeniem przypadku, gdy miejscem przeznaczenia jest rzeźnia, a uboju dokona się w terminie 5 dni roboczych od dnia kontroli granicznej), jednak nie później niż do dnia opuszczenia siedziby stada, w której się urodziły, albo zwierzę pochodzące z innego państwa członkowskiego posiada oryginalne oznakowanie,
- dostarczanie na żądanie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa lub organów Inspekcji Weterynaryjnej, wszystkich informacji na temat pochodzenia, identyfikacji i ewentualnego miejsca
przeznaczenia owiec lub kóz, które hodowca posiadał, przechowywał, transportował, sprzedawał lub poddawał ubojowi w okresie trzech ostatnich lat,
- posiadanie dokumentów przewozowych zgodne ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 lipca 2005 r. w sprawie wzoru dokumentu przewozowego dla owiec i kóz (Dz. U. Nr 142, poz. 1195), które:
- towarzyszą zwierzętom w przypadku przewozu owiec i kóz w obrębie terytorium państwa,
- są przechowywane przez okres nie krótszy niż 3 lata od dnia przewozu zwierząt do miejsca przeznaczenia,
- w postaci kopii są dostarczane przez rolnika na żądanie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa lub organów Inspekcji Weterynaryjnej,
- dokonanie w stadzie spisu owiec lub kóz co najmniej raz na 12 miesięcy, ale nie później niż w dniu jesiennego przeglądu stada.
